هزینه‌‌ی شکست فیلترینگ هوشمند اینستاگرام: ۲۵۰ میلیارد

علیرغم تکذیب برخی شائبه‌ها از سوی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مبنی بر اجرای پروژه‌ی فیلترینگ هوشمند توسط این وزارتخانه و به‌طور خاص فیلترینگ هوشمند اینستاگرام، در شبکه‌های مجازی برخی کاربران همچنان به انجام این پروژه از سوی وزارت ارتباطات و شکست آن تاکید دارند.

پروژه‌ای که گفته می‌شود وزارت ارتباطات برای پاکسازی اینستاگرام از محتوای غیراخلاقی آن، راه انداخت اما به گفته‌ی یک کارشناس فضای مجازی این پروژه با هزینه‌ی چندصد میلیاردی که داشته با شکست مواجه شده است؛ زیرا اینستاگرام با تغییرات سریع خود اجازه‌ی فیلترینگ را نمی‌دهد و کدنویسی‌های آن به سرعت تغییر می‌کند.

همچنین یک کارشناس آی‌تی می‌گوید که کارشناسان در ابتدای این طرح نیز غیرعملی بودن آن را گوش‌زد کرده بودند اما وزارت ارتباطات بی‌اعتنایی می‌کند و هزینه‌ی زیادی صرف این طرح می‌شود. کارشناس‌ها معتقد هستند تنها مزیت این طرح این بود که فیلتر اینستاگرام را به تعویق انداخت. اما در چند وقت اخیر گزینه‌ی فیلتر اینستاگرام باز هم به‌صورت جدی‌تری مطرح شده است.

تایید فیلترینگ هوشمند اینستاگرام ازسوی معاون دادستان
از سوی دیگر معاون دادستان کل کشور در امور فضای مجازی بدون اشاره به اینکه فیلترینگ هوشمند اینستاگرام از سوی وزارت ارتباطات بوده است، در گفت‌وگویی با فارس استفاده ازفیلترینگ هوشمند را تایید کرده بود: «آن چیزی که مشخص است این است که یک مرحله دستور قضایی فیلتر نرم افزار اینستاگرام صادر شده ولی برخی از مسوولین آمدند و اعلام کردند که ما می‌توانیم بر روی این نرم افزار فیلترینگ انجام دهیم یعنی همان فیلترینگ هوشمند. این افراد برای فیلترینگ هوشمند این شبکه هزینه کلانی انجام دادند اما متأسفانه موفقیت‌آمیز نبود زیرا اینستاگرام دیتابیس و بستر مبادلات خود را رمزگذاری کرد و فیلترینگ هوشمند عملاً منتفی شد.»

روح الله مومن نسب، کارشناس فضای مجازی با بیان اینکه پروژه‌ی فیلیترینگ هوشمند اینستاگرام، درواقع برای اجرا نشدن بود، به خبرنگار انصاف نیوز گفت:  بدون اینکه کار علمی روی این پروژه انجام شود، آن را تعریف کردند تا فیلتر شدن اینستاگرام هم به تعویق بیفتد، البته در این بخش موفق بودند اما در پاکسازی اینستاگرام موفق نبودند. ۲۵۰ میلیارد تومان در بازه‌ی زمانی یک ساله برای این پروژه هزینه شد.

از وقتی که در این مدت فیلترینگ هوشمند اینستاگرام را راه‌اندازی کردند تا وقتی که این پروژه اعمال شد به مدت ۲۴ ساعت بخشی از محتوای غیراخلاقی صفحه‌های غیرقانونی اینستاگرام فیلتر شد. اما از آنجایی که اینستاگرام تغییراتی را در پهنه‌ی باند خود ایجاد کرد، دیگر فیلترینگ هوشمند ممکن نشد؛ یعنی عمر فیلترینگ هوشمند ۲۴ ساعت بود و ۲۵۰ میلیارد تومان برای ۲۴ ساعت هزینه شد و در نهایت کار بی‌نتیجه ماند.

او ادامه داد: یک محاسبه‌ی سر انگشتی که کنیم می‌بینیم به هر پیام‌رسان داخلی ۵ میلیارد وام سوددار دادند که در مجموع ۱۵ میلیارد تومان می‌شود. دست‌کم با این پول می‌شد ۲۵ نرم افزار خیلی قدرتمند مثل اینستاگرام در ایران طراحی کرد و هم زیرساخت فنی آن را درست کرد. تا بتوانند کاربرهای ایرانی اینستاگرام را پوشش دهند الان که از فیلترینگ هوشمند خبری نیست و حتی روال قانونی آن نیز طی نشده بود زیرا باید درخواست فنی خود را منتشر می‌کردندو  در حالت مزایده و مناقضه‌ای انجام میشد تا کسانی که اینکار را می‌خواستند انجام دهند نام نویسی کنند.

او افزود:  بایدپروژه به پایین‌ترین قیمت واگذار شود اما این اتفاق نیفتاد و دولت هم هیچ اطلاعاتی درباره‌ی اینکه چه کسی این پروژه را انجام داده، چه ضمانت هایی داده شده و وقتی اینکار انجام نشد چه جرایمی از او گرفته شده منتشر نکرد. همچنین در مورد اینکه این مبلغ پول از کجا تهیه شده هم هیچ اطلاعاتی داده نشد.