Kanal Yek TV
جمهوری اسلامی ایران اولتیماتوم داده که اگر طرفهای اروپایی برجام کانال مالی اینستکس را راهاندازی نکنند و تحریمهای نفتی همچنان مانع فروش نفت شود در مدتی کوتاه ذخایر اورانیوم را به بیشتر از ۳۰۰ کیلوگرم افزایش خواهد داد.
آلمان، فرانسه و انگلیس و همینطور چین و روسیه به رژیم ایران هشدار داده‌اند دچار «اشتباه محاسباتی» نشود و برخلاف تعهدات برجامی خود عمل نکند. اما ظاهرا تهدیدات تهران جدی است.
در همین ارتباط رویترز نوشته، با وجود تهدیدات ایران برای نقض یکی از محدودیت‌های اصلی اعمال شده در توافق اتمی، بریتانیا و آلمان و فرانسه تلاش‌های جدیدی را آغاز کرده‌اند تا همچنان ایران را در برجام نگه دارند ولی به نظر می‌رسد آنها نیز به پایان مسیر دیپلماتیکی نزدیک شده‌اند که ۱۵ سال قبل آغاز کرده بودند.
از زمانی که دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا سال گذشته از برجام خارج و تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران آغاز شد، دولتهای اروپایی شریک برجام با اختلافات و چالش‌های زیادی برای حفظ آن روبرو شده‌اند.
در حالی که واکنش اولیه ایرانی‌ها این بود که امیدوار باشند تا شاید دونالد ترامپ در انتخابات ۲۰۲۰ دوباره انتخاب نشود ولی تصمیم غیرمنتظره ترامپ در ماه مه ۲۰۱۹ برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران، همه محاسبات آنها را بهم ریخت.
پیامد آن از جمله حمله به نفتکش‌ها در خلیج فارس است که آمریکا مدعی است رژیم ایران پشت آنها قرار دارد ولی جمهوری اسلامی این اتهام را رد می‌کند.
جمهوری اسلامی، دوشنبه ۱۷ ژوئن، تهدید کرد در ۱۰ روز آینده محدودیت اعمال شده برای تولید «هگزا فلوراید اورانیوم» را کنار خواهد گذاشت.
یک دیپلمات اروپایی که خواسته نامش فاش نشود میگوید، «اگر ایرانی‌ها چنین کاری را انجام دهند، این به معنای پایان بازی برای اتحادیه اروپا خواهد بود.»
دیپلمات‌ها می‌گویند، سه کشور اروپایی که مذاکرات اتمی با ایران را از سال ۲۰۰۳ آغاز کرده‌اند، تلاش‌های دیپلماتیک خود را طی روزهای آینده تشدید خواهند کرد، از جمله مذاکرات بین مدیران کل سیاسی E3 در بروکسل که قرار است روز پنجشنبه برگزار شود.
برایان هوک مسئول امور ایران در وزارت خارجه آمریکا، ۲۷ ژوئن، در پاریس با مدیران کل سیاسی E3 مذاکره می‌کند و احتمال دارد وزرای خارجه بریتانیا، فرانسه و آلمان برای مذاکره درباره‌ی برجام به تهران سفر کنند.
سه دیپلمات مطلع می‌گویند احتمالاً نشست کمیسیون مشترک برجام در دو هفته آینده برگزار می‌شود.
یک منبع اطلاعاتی غربی که نامش فاش نشده درباره‌ی تهدید ایران برای نقض محدودیت‌های اعمال شده در برجام میگوید، «ارزیابی ما این است که ایران هنوز نمی‌خواهد از توافق اتمی خارج شود.»
رویترز به نقل از یک منبع آگاه ایرانی نیز نوشته، «تهران نسبت به توانایی اتحادیه اروپا برای نجات برجام تردید دارد. تقریباً همه در نظام جمهوری اسلامی ایران بر این باورند که حتی اگر اروپایی‌ها بخواهند توافق اتمی را نجات دهند، قدرت و توانایی کافی برای انجام آن را ندارند.»
اگر رژیم ایران مفاد برجام را نقض کند، دو راه وجود دارد تا سایر طرف‌ها بتوانند هرگونه اقدام برای اعمال مجدد تحریم‌ها علیه ایران را به تاخیر بیندازند.
نخست اینکه مقام‌های ارشد اروپایی گفته‌اند تا زمانی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش نهایی خود را درباره تحولات برنامه اتمی ایران اعلام نکند آنها اقدام به هیچ کاری نخواهند کرد.
گزارش فصلی بعدی آژانس درباره‌ی ایران ۲۹ یا ۳۰ اوت (هفت و هشت شهریور) منتشر می‌شود. البته این احتمال وجود دارد در صورتی که ایران محدودیت تولید ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم را نقض کند، آژانس خواستار برگزاری یک نشست فوقالعاده شود.
البته برخی دیپلمات‌ها بر این باورند که E3 احتمالا منتظر گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نخواهند ماند و بر اساس ارزیابی‌های اطلاعاتی خود اقدام خواهند کرد.
دومین راه این است که از مکانیسم کمیسیون مشترک برجام استفاده شود، آنهم در صورتی که مفاد برجام از سوی ایران نقض شود که در نهایت اعمال تحریم‌ها دوباره از سر گرفته می‌شود؛ مگر آنکه شورای امنیت سازمان ملل به تمدید معافیت‌های تحریمی رأی مثبت بدهد.
