
وزیر خارجه جمهوری اسلامی یکشنبه ۱۵ تیرماه ۹۹ در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی با انتقاد شدید نمایندگان مجلس یازدهم روبرو شد چنانکه صحن مجلس شورای اسلامی برای دقایقی متشنج شد و محمدجواد ظریف قصد ترک آن را داشت.
ظریف در شرایطی به مجلس رفت که عملاً سیاست خارجی جمهوری اسلامی که بر اساس رهنمودهای علی خامنهای تدوین و اجرا میشود زمینگیر است. سیاستی که با خروج آمریکا از برجام، «نرمش قهرمانانه» علی خامنهای را ناکار گذاشت و وزارت خارجهی آن را در بنبست گیر انداخت.
حالا در مجلس شورای اسلامی که بار دیگر نمایندگان حامی سیاستهای خامنهای به آن راه یافتهاند و اکثریت آنها مخالف برجاماند، با انتقادات تند از وزارت خارجه، محمدجواد ظریف را در منگنه قرار دادهاند تا دیپلماسی رو به احتضار جمهوری اسلامی را پای عملکرد ظریف و دولت روحانی بنویسند اگرچه برجام نیز با رهنمودهای خامنهای به دست آمد و ظریف و روحانی فقط تدارکاتچیهای آن بودند و طبق دستورات رهبر جمهوری اسلامی عمل کردند!
کیک زرد، ابزار چانهزنی «ملّت»؟!
مجتبی ذوالنوری رئیس کمیسیون امنیت ملّی مجلس شورای اسلامی به ظریف گفت «شما به عنوان فردی تأثیرگذار و یک مهره اساسی در همه مسائل شریک، سهیم و تأثیرگذار هستید… ریلگذاری و هدفگذاری در خصوص سیاست خارجی در دوران شما از ابتدا غلط بود و مسیر را کج ریلگذاری کردید!»
این نماینده در بخشی دیگر از سخنانش گفت «در ابتدای مذاکرات اتمی [۲۰۱۵] جان کری گفت ما اجازه نمیدهیم بیش از دو هزار کیلوگرم اورانیوم غنیسازی شده داشته باشید اما بعد از مذاکرات طولانی آن را به ۳۰۰ کیلوگرم رساندید، شما بیش از ۱۰ تن اورانیوم غنیسازی شده کشور را با اورانیوم خالی یا کیک زردی که باید چرخه غنیسازی را طی کند مبادله کردید و ابزار انعطاف و چانهزنی را از دست ملت خارج کردید».
دلار ۲۰ هزار تومانی محصول برجام
محمد صفایی نماینده گناباد نیز خطاب به ظریف گفت «پس از شهادت حاج قاسم سلیمانی پیام ذلت به غرب فرستادید». مهرداد ویسکرمی نیز از او پرسید «تا کی باید از اعتماد کودکانه به آمریکای جهانخوار و اروپای فریبکار ضربه بخوریم؟!»
احمد راستینه نماینده شهرکرد هم به وزیر خارجه جمهوری اسلامی انتقاد کرد که «هدف از انعقاد برجام آن بود که چرخهای سانتریفیوژ از کار بیفتد اما امروز میبینیم که چرخهای اقتصادی از کار افتاده است و بر این اساس باید دلار ۲۰ هزار تومانی را دلار برجامی نامید و این همان گلابیهایی است که دولت به مردم وعده داده بود!»
ابوالفضل عمویی سخنگوی کمیسیون امنیت ملّی مجلس شورای اسلامی نیز با خرج کردن از کیسه «ملّت» گفت «با دستور دولت ترامپ، سردار حاج قاسم سلیمانی به شهادت رسید که دولت آمریکا با این اقدام خود از خطوط قرمز ملت ایران عبور کرد اما با وجود این هستند کسانی در داخل کشور که فکر میکنند همچنان باب گفتگو با آمریکا باز است و گویا در فرودگاه بغداد اتفاقی رخ نداده است… آقای ظریف پیگیر راهبرد اخراج آمریکا از منطقه به عنوان پاسخ شهادت حاج قاسم سلیمانی باشد».
آیا نمایندگان مجلس شورای اسلامی نمیدانند که به ویژه درباره سیاستهای کلان از جمله سیاست خارجی و توافق اتمی، همه «ریلگذاری»ها و «هدفگذاری»ها توسط علی خامنهای صورت میگیرد؟!
تنش در مجلس
محمدجواد ظریف که با انبوهی از انتقادات آنهم با لحن و زبان تند روبرو شد تلاش میکرد با آرامش به دفاع از عملکرد خودش و وزارت خارجه بپردازد. اما از کوره در رفت و حتی خواست جلسه را ترک کند. شماری از نمایندگان در بین صحبتهای او داد و فریاد میکردند و کار به توهین هم کشید. در این جلسه بارها نمایندگان ظریف را «دروغگو» خطاب کردند. آیا محمدجواد ظریف نمیتوانست اعتراف کند که وزارت خارجهی تحت ریاست وی کاری جز پیش بردن رهنمودها و سیاستهای دیکته شده از سوی علی خامنهای انجام نداده است؟!
قرارداد ۲۵ ساله با چین
یکی از موضوعات پرحاشیه در این روزها قرارداد همکاری ۲۵ ساله ایران با چین است. محمدجواد ظریف در مجلس با تاکید بر اینکه در قرارداد با چین هیچ موضوع مخفی وجود ندارد و این قرارداد نیز با آگاهی کامل و موافقت رهبر جمهوری اسلامی صورت گرفته است گفت: «زمانی که در ملاقات رییس جمهوری خلق چین با مقام معظم رهبری درباره این قرارداد صحبت کرد، موضوع را به مردم اعلام کردیم، زمانی که در سفر سال گذشته این قرارداد را به چین بردم باز هم اعلام شد، زمانی که چین به پیشنویس ما پاسخ داد، این موضوع دوباره اعلام شد و آنگاه که چین مذاکره با ما را نیز پذیرفت این موضوع اعلام شد و هر موقع که توافق محقق شود آن را هم اعلام خواهیم کرد».
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی این را هم گفت که یکی از مفاد مهم توافق ۲۵ ساله با چین بازگرداندن ایران به پروژه راه ابریشم است. یکی از اتفاقات ناگواری که ایران را از همه کریدورهای ارتباطی منطقه خارج کرده بود.
محمد جواد ظریف امروز همچنین تلاش کرد با یادآوری رفاقت و نشست و برخاستهای هفتگیاش با قاسم سلیمانی و همچنین اعتراف به اتصال و ارتباطات خود به جریان حزبالله جوّ مجلس را آرام کند اما موفق نشد. تذکرهای مداوم محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی به نمایندهها نیز بیفایده بود.
ظریف درباره رفاقتاش با «شهید سلیمانی» گفت: «شما هرچه میخواهید بفرمایید اما شهید سلیمانی و من هر هفته با هم جلسه داشتیم و هماهنگ میکردیم. در صحبتهای منطقهای هر آنچه کردیم با هماهنگی یکدیگر بود. آنهایی که شهید سلیمانی را میشناسند و با او دمخور بودند و همچنین آنهایی که با سید حسن نصرالله در ارتباط هستند و با مقاومت فلسطین، عراق و لبنان دمخور هستند، میدانند نه شما! آنها میدانند که روابط ما چگونه بود!»
وی چندبار در دفاع از خود به تمجیدات علی خامنهای از خودش اشاره کرد و با افتخار گفت: «شما به من ذلیل گفتید در حالی که مقام معظم رهبری شجاع گفتند. به من دروغگو گفتید در حالی که مقام معظم رهبری صادق گفتند. اما من وظیفه دارم از شما به عنوان نمایندگان مردم بزرگ ایران به گوش جان بشنوم و از شما تشکر کنم».
ظریف خطاب به نمایندههای مجلس شورای اسلامی هشدار داد و گفت «بدانید همه ما در یک کشتی نشستهایم و با هم هستیم. آمریکا، لیبرال، اصلاحطلب، اصولگرا، انقلابی، غیرانقلابی نمیشناسد. رژیم صهیونیستی اصلاحطلب، اصولگرا، انقلابی و غیرانقلابی نمیشناسد. رژیم صهیونیستی با کل ایران مخالف است. آنها با تمامیت ارضی و جغرافیای ایران مخالف هستند».
محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی که در این سالها چنین القا کرده بود که گویا از مخالفان سرسخت برجام است در سخنانی کوتاه به ظریف گفت «اگر با برجام نتوانستیم سرمایهگذار به کشور وارد کنیم حداقل کاری کنیم که پول و ارزی که مردم ما نزد برخی از کشورها دارند به کشور انتقال داده شود».
او سپس تاکید کرد «آژانس بینالمللی انرژی اتمی و شورای حکام باید بدانند هرگز جمهوری اسلامی و نمایندگان مجلس اجازه نخواهند داد که آژانس دستش باز باشد و بدون محدودیت هر کاری انجام دهد و به دنبال این باشد که حلقههای جاسوسی کشورهای متخاصم را تکمیل کند».
توپ و تشر به نمایندهها
علیرضا سلیمی عضو هیئت رئیسه مجلس اسلامی نیز با اشاره به اینکه همگی حاضران در این جلسه، اعم از ظریف و نمایندگان «خودی» هستند، پس از اظهارات ظریف، در اخطاری گفت: «آقای ظریف! چگونه است که شما زمانی که با گروه ۱+۵ مذاکره میکنید، با لبخند هستید اما هرگاه به مجلس میآیید، توپ و تَشَر میزنید؟! ما خودی هستیم یا خودی نیستیم؟ این چه لحنی است که خطاب به نمایندگان به کار میبرید؟ شما باید تمرین کنید تا حرف نمایندگان را با گوشِ جان بپذیرید. آقای ظریف! شما گفتید که ما مذاکره کردیم تا فشار معیشتی به مردم وارد نشود اما امروز دلار ۲۱ هزار تومان شده و قیمت مسکن سر به فلک میزند که همه این اتفاقات نتیجه مذاکره شماست.»
این نماینده با یادآوری حرفی از ظریف که گفته است سر اوباما را کلاه گذاشته است، در ادامه گفت: «شما میگویید که سرِ اوباما کلاه گذاشتید، اگر این چنین است پس چرا جرأت نکردید پس از خروج آمریکا از برجام، از آنان شکایت کنید؟! آیا ترسیدید که آمریکا از مکانیسم ماشه استفاده کند؟»
مالک شریف نماینده تهران هم به ظریف گفت «مسئول مستقیم دلار ۲۰ هزار تومانی وزارت امور خارجه است».
جرّ و بحث نمایندگان با محمدجواد ظریف امروز در حالی به پایان رسید که «خودی» بودن همه آنها و نشستنشان در «یک کشتی» موضوعی نیست که قبلا روشن نبوده باشد. شعارهای مردم در تظاهرات اعتراضی به ویژه پس از دی۹۶ نشان داده است که آنها نیز زمامداران جمهوری اسلامی را از رهبر تا جناحیناش که علی خامنهای زمانی آنها را به «دو بال نظام» تشبیه کرده بود، در «یک کشتی» و دستشان را در یک کاسه میبینند.